Szczegółowy opis sportu, wraz z dokładną informacją o warunkach jego uprawiania oraz regułach i systemie współzawodnictwa w tym sporcie.

 

Opis ogólny

Biathlon na Zimowych Igrzyskach Paraolimpijskich pojawił się pierwszy raz w Innsbrucku, w Austrii, w 1988 roku. Wówczas w rywalizacji mogli startować jedynie sportowcy z niepełnosprawnościami ruchowymi. Cztery lata później, w Tignes-Albertville we Francji rozpoczęli rywalizację zawodnicy z dysfunkcją wzroku.

Zawody biathlonowe rozgrywane są na pętlach o długościach 2,0 km lub 2,5 km, które pokonywane są od 3 do 5 razy, co daje dystanse od 6 do 15 km. Podczas rywalizacji zawodnicy dwukrotnie lub czterokrotnie oddają serie strzałów do tarcz oddalonych o 10 metrów. Każdy błąd na strzelnicy oznacza dodatkową rundę karną lub doliczenie karnego czasu. W konkurencjach zwycięzcą zostaje zawodnik, który najszybciej pokonał trasę. Dyscyplina ta bardzo wszechstronnie kształtuje cechy psychomotoryczne.

Opis szczegółowy

Zawodnicy z niepełnosprawnościami , w odróżnieniu od sportowców pełnosprawnych nie biegają z bronią. Czeka ona na sportowców na strzelnicy.

Zawodnik samodzielnie podnosi ją do oddania strzałów. Asystent doprowadza zawodnika na stanowisko strzeleckie a następnie wycofuje się. Po oddanych strzałach asystent powraca do zawodnika aby dalej kontynuować z nim bieg. W zależności od rozgrywanej konkurencji, a jest ich cztery, zawodnicy wbiegają na stanowisko strzeleckie dwa lub cztery razy.

Dystans średni – rozgrywany jest wśród mężczyzn na dystansie 12,5 km (5 pętli po 2,5 km), natomiast wśród kobiet na dystansie 10 km (5 pętli po 2 km). Na tym dystansie zawodnicy wbiegają na stanowisko strzeleckie czterokrotnie. Za każdy niecelny strzał uczestnik biegu musi dodatkowo przebiec rundy karne o długości 150 metrów.

Sprint - rozgrywany jest wśród mężczyzn na dystansie 7,5 km (3 pętle po 2,5 km), natomiast wśród kobiet na dystansie 6 km (3 pętle po 2 km). Na tym dystansie zawodnicy wbiegają na stanowisko strzeleckie dwukrotnie. Za każdy niecelny strzał uczestnik biegu musi dodatkowo przebiec rundy karne o długości 150 metrów.

Bieg pościgowy – rozgrywany jest w czasie dwóch dni i składa się z biegu kwalifikacyjnego i finału. Bieg kwalifikacyjny wśród mężczyzn rozgrywany jest na dystansie 12,5 km (5 pętli po 2,5 km), natomiastwśród kobiet na dystansie 10 km(5 pętli po 2 km). Na tym dystansie zawodnicywbiegają na stanowisko strzeleckie czterokrotnie. Za każdy niecelny strzał uczestnik biegu musi dodatkowo przebiec rundy karne o długości 80 metrów. Na podstawie czasów uzyskanych podczas kwalifikacji sporządzana jest lista startowa finałów. Zawodnicy puszczani są na trasę wyścigu po kolei z uwzględnieniem różnic czasowych pomiędzy poszczególnymi zawodnikami.

Bieg finałowy wśród mężczyzn jak i kobiet rozgrywany jest na dystansie od 3,6 km do 4,8 km (3 pętle po 1,2 lub 1,6 km), Na tym dystansie zawodnicy wbiegająna stanowisko strzeleckie dwukrotnie. Za każdy niecelny strzał uczestnik biegu musi dodatkowo przebiec rundy karne o długości 80 metrów.

Bieg indywidualny - rozgrywany jest wśród mężczyzn na dystansie 15 km (5 pętli po 3 km), natomiast wśród kobiet na dystansie 12,5 km (5 pętli po 2,5 km). Na tym dystansie zawodnicy wbiegają na stanowisko strzeleckie czterokrotnie. Za każdy niecelny strzał uczestnikowi biegu doliczana jest 1 karna minuta do osiągniętego czasu biegu.

Stanowisko strzeleckie jest w pełni przystosowane dla osób z dysfunkcją narządu wzroku i składa się z karabinka, słuchawek, centralki elektronicznej oraz modułu tarcz strzeleckich. Zawodnik nie strzela z karabinka pneumatycznego. W konstrukcji technologii broni wykorzystano światło podczerwone.

Zawodnik wbiegając na stanowisku strzeleckie kładzie się w odpowiedniej pozycji, następnie zakłada słuchawki i sięga po karabinek. Moduł tarcz strzeleckich oddalony jest o 10 metrów od zawodnika i złożony jest z pięciu tarcz diodowych.

W momencie rozpoczęcia strzelania wszystkie diody są wygaszone. Zawodnik w słuchawkach słyszy dźwięk o różnym nasileniu.

Najwyższy dźwięk oznacza umowną „10”, czyli środek tarczy. W momencie oddania celnego strzału diody na tarczy zapalają się na kolor zielony, natomiast w gdy strzał jest niecelny na kolor czerwony.

Startujący biathloniści podczas zawodów podzieleni są na trzy kategorie B1, B2 i B3. Według wytycznych IPC (International Paralympic Committee) do poszczególnych

kategorii, po badaniach lekarskich przeprowadzonych przez lekarza okulistę, przyporządkowani są zawodnicy z następującym stopniem ubytku wzroku:

Klasa sportowa B1: Narciarze w tej klasie zawodów są albo całkowicie niewidomi, albo mają bardzo małą ostrość wzroku. Ich poziom ostrości widzenia jest taki, że zawodnik nie może rozpoznać litery „E” (rozmiar 15x15 cm) z odległości 25 cm.

Klasa sportowa B2: Ten profil klasy sportowej obejmuje sportowców o wyższej ostrości wzroku niż zawodnicy startujący w klasie B1, ale nie są oni w stanie rozpoznać litery „E” z odległości 4 m. Dodatkowo do tej klasy sportowej kwalifikują się sportowcy z polem widzenia mniejszym niż 10 stopni.

Klasa sportowa B3: Profil klasy sportowej B3 opisuje najmniej poważne uszkodzenie wzroku uprawniające do uprawiania biathlonu. Uprawnieni sportowcy mają ograniczone pole widzenia o średnicy mniejszej niż 40 stopni lub niskiej ostrości wzroku.

W biathlonie najważniejszymi czynnikami są fizyczna wytrzymałość podczas biegu oraz dokładność oddawania strzałów.

W zależności od rodzaju niepełnosprawności broń może być dostosowana do indywidualnych potrzeb zawodnika. Wszyscy zawodnicy z uszkodzeniem wzroku startują z przewodnikiem. Kontakt między zawodnikiem a przewodnikiem jest jedynie głosowy.

Warunki uprawiania

Sprzęt startowy oraz ubiór musi być zgodny z aktualnymi przepisami IBU. W zależności od konkurencji i klasy startowej trasy muszą spełniać określone warunki techniczne. Sprzęt startowy oraz ubiór musi być zgodny z aktualnymi przepisami FIS.

W konkurencjach biegowych używa się dwóch rodzajów nart, nart do biegania techniką dowolną tzw. łyżwą oraz nart do techniki klasycznej. Bardzo dużą rolę odgrywa w narciarstwie biegowym smarowanie. Do dyspozycji zawodników i trenerów jest cala gama nowocześniejszych smarów umożliwiających pokonanie podbiegów oraz zjazdów.

Współzawodnictwo krajowe i międzynarodowe

W biathlonie organizowane są następujące najważniejsze zawody sportowe: Mistrzostwa Europy, Mistrzostwa Świata, Igrzyska Paraolimpijskie, Puchary Europy, Puchary Świata.

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych narciarstwo było bardzo popularne w środowisku osób niepełnosprawnych. W organizowanych wówczas Mistrzostwach Polski startowało około 180 zawodników. Od roku 1998 (ostatnie Mistrzostwa Polski na trasach w Jakuszycach) zaprzestano organizacji Mistrzostw Polski. Do tradycji tej powrócił

Związek Kultury Fizycznej „Olimp”, który od 2014 roku regularnie organizuje zawody o tytuł Mistrza Polski i Puchar Polski Osób Niewidomych i Słabowidzących. Oprócz tego zawodnicy startują w zawodach lokalnych, Integracyjnych, Biegu Piastów oraz różnych zawodach międzynarodowych uzyskując kwalifikacje do startu w Mistrzostwach Świata i Igrzyskach Paraolimpijskich. Przygotowanie do startów w zawodach krajowych międzynarodowych zajmuje się Związek Kultury Fizycznej „OLIMP”.

W 2015 roku Związek Kultury Fizycznej „Olimp” w Warszawie powołał po raz pierwszy zawodników do Kadry Narodowej Polski w biathlonie. Również po raz pierwszy w historii Polski startowali oni w dniach 19 – 23.02.2016 r. w Pucharze Świata Finsterau- Niemcy, a w roku 2018 startowali wraz z reprezentacją Polski w Paraolimpiadzie – w Koreańskiej miejscowości PyeongChang. Startowali tam w dwóch dyscyplinach biathlonie i narciarstwie biegowym. Reprezentacja Polskich niewidomych biathlonistów trenuje ZKF „OLIMP”, na zgrupowaniach organizowanych w kraju oraz za granicą.

Przygotowanie zawodników do startów w zawodach biathlonowych odbywa się przez cały rok pod okiem trenerów narciarstwa i strzelectwa sportowego.

W okresie letnim prowadzone są treningi strzeleckie, biegowe oraz na nartorolkach.

Natomiast w okresie zimowym nartorolki zamieniane są na narty.

Klasyfikacja zawodników

Biatloniści z dysfunkcją narządu wzroku obowiązkowo startują z przewodnikiem. Asystent prowadzi narty tuż przed zawodnikiem i słownie informuje zawodnika o szczegółach, takich jak zakręty, pochyłości i spadki. Przy ustalaniu ostatecznej klasyfikacji biegu narciarskiego dla zawodników B1 stosuje się pomniejszenie czasu realnie uzyskanego przez zawodnika o 12% a u zawodników kategorii B2 pomniejsza się o 1 % realnego czasu. Zawodnicy kategorii B3 zapisywany mają taki sam czas biegu narciarskiego jaki uzyskają na mecie. Przykładowo trzech zawodników z różnych kategorii uzyska czas 1:00:00 (jedna minuta). Biathloniście startującemu w kategorii B1 wpisuje się do klasyfikacji 0:52:80 (pięćdziesiąt dwie sekundy osiemdziesiąt setnych sekundy), analogicznie zawodnik kategorii B2 uzyska czas 0:59:40 (pięćdziesiąt dziewięć sekund czterdzieści setnych sekundy). Zawodnik kategorii B3 będzie sklasyfikowany z czasem 1:00:00.

W biegu indywidualnym do uzyskanego ostatecznego czasu biegu dolicza się 1 minutęza każdy niecelny strzał na strzelnicy.

Przynależność do organizacji międzynarodowych

Biathlonem zarządza Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC). Dyscyplina koordynowana jest przez Komitet Techniczny Narciarstwa Klasycznego zgodnie ze zmienionymi przepisami Międzynarodowej Unii Biatlonu (IBU).

Związek Kultury Fizycznej „Olimp”, nie może być bezpośrednio członkiem IPC, gdyż prawo to mają wyłącznie Narodowe Komitety Paraolimpijskie (NPC). W Polsce jest to Polski Komitet Paraolimpijski, którego członkiem jest